Triodos webinar

Fijn om weer een keer vanuit Zeist met de Triodos collega’s te mogen ‘uitzenden’. We verzorgden een webinar over Collectief Particulier Opdrachtgeverschap met een dosis gratis kennis voor klanten en niet-klanten van de bank. Een mooi aantal mensen luisterde en stelde vragen over zelf starten, de rol van de bank, het verschil tussen CPO en een wooncoöperatie en nog meer. Over die coöperatie was de week ervoor een webinar.

De bank noemde oa mijn website als plek om kavels te vinden, dat is iets te veel eer. Kavels zoeken doe je in mijn ervaring vooral lokaal, bij de gemeente, op Funda, op erfdelen.nl, of via Zelfbouw in Nederland. Het kan soms een lange zoektocht zijn maar zonder locatie, geen project.

Wel leuk om te delen is het filmpje dat ik noemde maar niet kon laten zien. We maakten dit een paar jaar terug, nog vanuit het toenmalige Informatie Centrum Eigen Bouw, een website die ik mocht beheren voor het Rijk, maar inmiddels opgedoekt is. Het filmpje is vrij te gebruiken.

Centrumeiland IJburg

Voordat ik opnieuw een spoedcursus ‘Bouwen met een groep’ mocht geven voor de gemeente Amsterdam, dronk ik koffie op het strand van Blijburg. Het was niet echt strandweer maar ik kon me wel voorstellen dat het goed toeven is aan het water, en eigenlijk maar een kwartiertje met de tram vanaf Amsterdam CS. Uitzicht op Almere, ook mooi.

IJburg-centrumeilandNaast Blijburg is een opgespoten stuk land te zien waar straks het Centrumeiland van IJburg moet ontstaan met 70% zelfbouw. De start vond vandaag plaats, met ruimte voor individuele zelfbouwers, mensen die Samen in het klein willen bouwen (2 of 3 appartementen met je buren) of echte Bouwgroepen. Belangstelling was er voldoende in het IJburgcollege en ik hoop dat er weer een paar mensen op een idee gebracht zijn. Bouwen met een groep, zo kan het ook.

Op bezoek in de Achterhoek

Van Harreveld had ik eerlijk gezegd nog nooit gehoord, dus was het extra leuk dat ik op uitnodiging van de provincie Gelderland het Expertteam Eigenbouw mocht vertegenwoordigen bij een bezoek aan CPO De Bond. Gedeputeerden en bestuurders en medewerkers van gemeenten en corporaties lieten zich voorlichten en vroegen naar het hoe en waarom van zelfbouw.

CPO De Bond is een project van 8 woningen, in de kern van het dorp en op de plek waar eerst een veevoederfabriek stond. De fabriek kondigde aan te vertrekken en in gesprek met het dorp en de dorpsraad ontstond het idee om op die plek zelf te bouwen. De groep stak de koppen bij elkaar en formeerde een bouwteam om de plannen voor te bereiden. Bijzonder is dat de groep zelf alle onderzoeken liet doen en de bestemmingswijziging voor elkaar kreeg en de kavel inclusief de bestaande fabriek overnam. De bouwer was bereid om de sloop voor te financieren zodat eind 2015 de deelnemers hun handtekeningen onder de hypotheken konden zetten en met een bouwplan op zak eigenaar waren van een stukje van de fabriek en de grond.

Andere bijzonderheid is het tempo waarmee deze praktische groep gewerkt heeft; de dorpsraad inventariseerde in 2014 de belangstelling, in april 2015 informeerde de inmiddels opgerichte groep het dorp over haar schetsplannen. In 2015 werd het bestemmingsplan gewijzigd en op 30 december 2015 hadden alle deelnemers de financiering rond vond de grondoverdracht plaats. Na sloop begin 2016 werden de woning en in december 2016 opgeleverd. De afbouw zoals leidingen frezen en trappen plaatsen doen de bewoners voor een deel zelf maar medio 2017 zal iedereen er wel wonen. En dat is bijzonder snel voor een dergelijk project.

Regio8 maakte een reportage over het bezoek.

Zelfbouwmarkt Amsterdam

Net als vorige jaren presenteerde de gemeente Amsterdam haar nieuwe kavelaanbod op de Zelfbouwmarkt in oktober. Ik mocht op het Westergasterrein een korte spoedcursus ‘Bouwen met een groep’ verzorgen. Tweemaal, en tweemaal voor een bomvol zaaltje. Veel belangstelling, veel vragen en veel animo om aan de slag te gaan. Ook al liepen mensen natuurlijk te zoeken naar de juiste bouwgroep, want je kan wel verliefd worden op een locatie en het idee daar samen te gaan bouwen, maar dan? Er dingen zoveel groepen naar dezelfde plek, bij wie sluit je je aan? Daar probeert de gemeente lijn in te brengen met een Kaartenbak waarvan het de bedoeling is om gemotiveerde groepen aan te trekken. De tijd zal het leren of dit werkt en de mensen aan de bak komen die er echt en zelf voor willen gaan.zelfbouwaanbod 020-2016

Gastcollege Hogeschool Amsterdam

lecture_hall_by_alan_levineLeuk, absoluut leuk om te doen. Afgelopen week mocht ik een gastcollege verzorgen aan de Hogeschool van Amsterdam, binnen de minor ‘De veranderende stad’.
Een minor is een keuzevak waarmee studenten zich kunnen verbreden of verdiepen, ook buiten hun eigen faculteit. De opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening organiseert deze minor en laat daarbij allerlei aspecten van de veranderende stad aan bod komen, denk aan segregatie, jongeren in de stad, vluchtelingen en ook zelfbouw.

Voor dat laatste onderwerp mocht ik langskomen en ik trof een zaal met gemotiveerde en veelal goed voorbereide studenten. Terwijl ik beleid, belemmeringen en aanpak van zelfbouw behandelde, vroegen ze tegelijk door naar heel praktische aspecten als financiering, welstand en of het wel werkt om met heel verschillende mensen in een bouwgroep te opereren. Eigenlijk de vragen die altijd naar voren komen, ook bij een informatiemarkt of een raadscommissie: werkt het wel als mensen zelf aan de slag gaan?Het verfrissende aan het college was dat de studenten uit heel verschillende invalshoeken naar het onderwerp keken. De een stelt technische vragen, anderen zoeken naar kansen voor doelgroepen in de stad of lijken zich hardop af te vragen of zij het zelf zouden willen en kunnen. Wie weet, hebben ze er na de studie ook nog wat aan. 

Zelfbouw de moeite waard

cover-eigenbouwdemoeitewaardAls de crisis over gaat verdwijnt het thema zelfbouw dan weer in de la bij gemeenten? Toen er geen ontwikkelaars op de stoep stonden, raakten gemeenten geïnteresseerd in de zelf bouwende burger. “Beter iets verkocht dan niets”, zal men gedacht hebben en “dan maar aan een particulier”. Nu de tijden beter worden is het argument dat verkoop aan particulieren veel ingewikkelder en tijdrovender en dus kostbaarder is dan handelen met een projectontwikkelaar, weer snel gevonden. Maar klopt dat ook?
Die vraag stelden we ons binnen het Expertteam Eigenbouw. Een onderzoek naar de echte kosten en inspanningen binnen een gemeente om kavels aan particulieren te
verkopen dan wel via projectbouw te ontwikkelen, moest daar licht op werpen.

Dat onderzoek is afgerond en gepresenteerd. Niets te vroeg want de crisis is wel voorbij en overal trekt de markt aan, plaatselijk alweer tot ongezonde hoogtes.
De STEC groep onderzocht een aantal cases en bevestigde onze stelling dat eigenbouw niet duurder is. Kosten van eigenbouw voor het gemeentelijk apparaat worden doorgaans goed in beeld gebracht terwijl de uren die aan projectbouwers besteed worden beschouwd worden als ‘business as usual’ en niet apart worden bijgehouden.
Lees het rapport via de ICEB site en de artikelen die er om heen verschenen zoals in Cobouw “Zelfbouw goedkoper en minder risicovol voor gemeenten”.

Let wel, er zijn gemeenten die uit overtuiging de particulier de ruimte geven. Die beseffen dat je een particulier die tijd, geld en energie in zijn woning en dus in de stad wil steken, moet koesteren. Sterker nog, wie ben je als bestuurder om zo iemand de deur te wijzen? De cijfers laten zien dat zelfbouw niet duurder is. En het levert trotse mensen op en betrokken bewoners. Bovendien zeggen ook gemeentelijk projectleiders vaak dat ze dergelijke projecten veel leuker vonden en bij iedere woning de bewoners, hun gezicht en hun verhaal kennen. Dat is ook wat waard.

Nieuwe ambassadeur Expertteam

Jan Jaap Kolkman, wethouder in Deventer, volgt Marnix Norder op als ambassadeur van het Expertteam Eigenbouw. Dus weer een nieuwe collega in een team dat al meer nieuwe gezichten kent. Leuk want er komen zo steeds nieuwe invalshoeken bij.

kolkman-portretJan Jaap had ik ooit al eens ontmoet in de Regio Twente toen we daar startten met een kennis netwerk van gemeenten die allemaal iets met CPO wilden beginnen. Twee jaar of nog iets langer, bracht ik ze vervolgens regelmatig bij elkaar om ervaringen uit te wisselen, thema’s door te nemen, af en toe een gastspreker te horen of een interessant project te bezoeken.

Het betekent ook afscheid van Marnix Norder en Hans Sparreboom die via hun nieuwe onderneming Steenvlinder direct betrokken blijven bij zelfbouw. We komen elkaar vast weer tegen.

Bezoek aan Van Nelle

Voor Renda wil ik altijd iets over bestaande bouw schrijven. Eerlijk gezegd ben ik zelf meestal bezig met nieuwbouw, maar dat doe je natuurlijk wel dagelijks in bestaande gebouwen. Een overleg met KAW architecten in hun kantoor in de Van Nelle fabriek – over CPO nieuwbouw in Utrecht – gaf te denken. En dus iets om over te schrijven. Bleek ook nog eens erg actueel, nu de Van Nelle fabriek te koop lijkt te komen.
Lees mijn column op www.renda.nlVan_Nelle_Fabriek_Actueel2

Oranjeburgh in Schiedam aangeprezen via PopUpTV

Aan het project Oranjeburgh, met particuliere kavels en samen bouwen midden in Schiedam, werken we vanuit Urbannerdam al een paar jaar mee. Een flink aantal particulieren heeft inmiddels haar plannen gerealiseerd of op papier staan. Voor een nieuw te starten blok woningen, via CPO te ontwikkelen, mocht ik voor PopUp TV het verhaal doen. Leuk om te doen, in één take opgenomen en snel gemonteerd door de jongens van Dubbelklik.nl

Marnix Norder nieuwe ambassadeur Expertteam Eigenbouw

Begin april gaf Roelof Bleker het ambassadeursstokje van het Expertteam Eigenbouw over aan Marnix Norder. Minister Blok installeerde hem eigenhandig in de hal van het Haagse stadhuis. Reden om met het hele team, incl Roelof, nog een keer op de foto te gaan.

Minister Blok en Expertteam Eigenbouw
Norder was jaren wethouder in Den Haag en zette daar de laatste jaren met succes het zelfbouw programma op. Dat ging niet alleen om het aanbieden van  kavels in de stad maar vooral om een interne omslag om kavelkopers te kunnen en willen bedienen vanuit het Haagse stadhuis. Daar kwam een kavelwinkel, met een etalage en een kassa, en werden in korte tijd zo’n kleine 500 kavels verkocht.
Norder zal zich gaan inzetten als ambassadeur en collega binnen het Expertteam om meer gemeentebestuurders aan te sporen werk te maken van verkiezingsvoornemens of raadsmoties. Want papier is geduldig, maar je slaat er geen palen mee de grond in.

Roelof was de afgelopen vier jaar mijn collega binnen het team. Als oud wethouder van Enschede waar hij de wederopbouw van Roombeek in zijn portefeuille had en een passie voor zelfbouwers aan overhield, was het een voorrecht om met hem op pad te kunnen.